Quy hoạch sử dụng đất là gì? Tìm hiểu đặc điểm và mục đích

Quy hoạch sử dụng đất là gì? Người dân có được mua bán đất thuộc diện quy hoạch của nhà nước, doanh nghiệp hay không? Bài viết sau sẽ giải đáp những thắc mắc liên quan đến việc quy hoạch sử dụng đất.

* Thông tin bài viết chỉ mang tính tổng hợp và tham khảo tại thời điểm chia sẻ, không phải ý kiến chuyên gia.

Khái niệm quy hoạch sử dụng đất là gì?

Quy hoạch sử dụng đất là gì? Cụm từ “Quy hoạch sử dụng đất” dùng để chỉ hoạt động phân bổ và khoanh vùng đất sử dụng phục vụ cho việc phát triển an ninh quốc phòng, xã hội, kinh tế, bảo vệ môi trường, biến đổi khí hậu. Không gian đất đai được tính dựa theo tiềm năng, nhu cầu sử dụng của các ban ngành, đơn vị hành chính, lĩnh lực tại từng vùng kinh tế - xã hội trong khoảng thời gian được định rõ.

Khái niệm của cụm từ quy hoạch sử dụng đất (Ảnh minh hoạ)

Khái niệm quy hoạch sử dụng đất được trình bày rõ ràng tại Khoản 2, Khoản 3, Điều 3, Luật Đất đai 2013.

Ý nghĩa của quy hoạch sử dụng đất đóng vai trò quan trọng với từng địa phương và Nhà nước, cụ thể:

• Hoạch định các chính sách, kế hoạch phát triển kinh tế của địa phương
• Là cơ sở để Nhà nước giao đất, cho phép chủ sở hữu chuyển đổi mục đích sử dụng đất, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
• Đảm bảo sử dụng đất đai một cách tiết kiệm, hiệu quả
• Phân khu chức năng để giải quyết các vấn đề xã hội, cơ sở hạ tầng, giao thông, đồng thời, thực hiện các chính sách đầu tư, xây dựng theo mục đích của Nhà nước
• Khi có quy hoạch cần thu hồi đất, chính quyền địa phương dễ dàng thực hiện việc đền bù đất, chi phí đền bù đất.

>>> Có thể bạn quan tâm: Diện tích sàn là gì? Cách tính tổng diện tích sàn mới nhất

Nguyên tắc quy hoạch sử dụng đất là gì?

Quy hoạch kế hoạch sử dụng đất là gì? Điều 32, Luật đất đai 2013 có quy định về nguyên tắc quy hoạch sử dụng đất, cụ thể như sau:

• Việc lập kế hoạch quy hoạch sử dụng đất phải phù hợp với chiến lược, quy hoạch tổng thể, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng chung của khu vực, địa phương, và toàn đất nước.
• Quy hoạch sử dụng đất cần phải tiết kiệm tối đa, mang đến lợi ích, hiệu quả cho xã hội, cộng đồng và người dân.
• Việc lập kế hoạch quy hoạch sử dụng đất cần được thành lập từ tổng thể đến chi tiết, phù hợp với tiêu chuẩn, kế hoạch của cấp trên đề ra, đồng thời phải đảm bảo yếu tố đặc thù, tính liên kết của vùng kinh tế - xã hội trên toàn quốc gia.
• Việc lập kế hoạch quy hoạch sử dụng đất cần phải tuân thủ, đảm bảo các vấn đề về an toàn môi trường. Cụ thể, tài nguyên thiên nhiên cần được chú trọng khai thác một cách hợp lý, khoa học. Quá trình quy hoạch này cần phải bảo vệ môi trường biển.
• Kế hoạch sử dụng khu đất quy hoạch cần phải được thể hiện minh bạch, công khai. Theo đó, trước khi tiến hành lập kế hoạch, đơn vị quy hoạch cần phải lấy ý kiến của người dân về việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất đai. Sau khi lập kế hoạch, việc quy hoạch sử dụng đất cần được phê duyệt và công bố công khai.
• Khi lập kế hoạch sử dụng đất, đất phục vụ cho mục đích quốc phòng - an ninh, cho lợi ích quốc gia, lợi ích chung của cộng động cần được ưu tiên. Ngoài ra, quy hoạch cần đáp ứng được vấn đề bảo vệ môi trường và an ninh lương thực.

4 cách kiểm tra đất thuộc diện quy hoạch

Người dân khi có ý định mua bán nhà đất cần chú ý kiểm tra tình trạng đất có đang nằm trong diện quy hoạch không. Đây là bước nhằm đảm bảo an toàn trong giao dịch, tránh các rắc rối, tranh chấp trong tương lai.

Do đó, bên cạnh tìm hiểu khái niệm quy hoạch sử dụng đất, người dân cũng cần biết cách kiểm tra đất có đang thuộc diện quy hoạch không, nếu có, khu đất đó thuộc diện quy hoạch nào.

Cách 1: Kiểm tra trên sổ hồng/sổ đỏ

Phần ghi chú trong sổ hồng/sổ đỏ sẽ ghi thông tin đất có đang thuộc diện quy hoạch không, khu đất đó thuộc diện quy hoạch gì.

Sổ hồng/Sổ đỏ chứng nhận quyền sử dụng đất

Cách 2: Nhờ đến dịch vụ kiểm tra quy hoạch

Người dân có thể nhờ đến dịch vụ kiểm tra quy hoạch. Các công ty làm việc trong lĩnh vực liên quan đến đất đai sẽ hiểu rõ về vấn đề quy hoạch đất. Tuy nhiên, đây là dịch vụ phải trả phí.

Cách 3: Tìm hiểu tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền

Người dân có thể đến liên hệ trực tiếp Phòng Tài nguyên và Môi trường cấp huyện - cơ quan nhà nước có thẩm quyền ở địa phương, đơn vị nắm được tất cả những thông tin về đất đai (trong đó bao gồm quy hoạch sử dụng đất). 

Vì vậy, để nhận được thông tin chính xác nhất của khu đất, nhà ở định mua, người dân hãy đến chứng thực thông tin tại cơ quan này.

Cách 4: Tra cứu thông tin trên phần mềm tra cứu online

Hiện nay, người dân có thể dễ dàng tra cứu thông tin quy hoạch đất trực tuyến qua phần mềm. Từ đó, người dân có thể nắm được thông tin của thửa đất nhanh chóng qua điện thoại, máy tính có kết nối internet.

Có nên mua đất thuộc diện quy hoạch không?

Quyết định mua đất quy hoạch hay không tùy thuộc vào mục đích và điều kiện của mỗi cá nhân. Nếu người dân muốn mua đất để sinh sống lâu dài nên tránh mua những khu đất đang trong diện quy hoạch, làm giao thông,... để không bị thu hồi khi đang sử dụng. Nếu khu đất được bán với giá hợp lý, quy hoạch thay đổi theo thời gian, các nhà đầu tư có thể lựa chọn để kinh doanh, nhưng đây là hình thức tương đối mạo hiểm về lâu dài.

Việc mua đất quy hoạch có đồng thời nhiều rủi ro và nhiều cơ hội. Do đó, người dân có ý định mua đất phải tìm hiểu kỹ càng về quy hoạch đất đai để quyết định mục đích sử dụng hợp lý với khả năng tài chính của mình, hạn chế những rủi ro nếu mua phải đất hiện vướng tranh chấp.

Bên cạnh việc nắm rõ đất có nằm trong diện quy hoạch hay không, người mua nên tìm hiểu thêm các thông tin về giấy tờ chứng nhận sử dụng đất, quyền được xây nhà cửa, công trình,… Người mua đất cần tỉnh táo tìm hiểu thật rõ những thông tin trên trước khi “xuống tiền” đầu tư một tài sản có giá trị lớn.

>>> Có thể bạn quan tâm: Penthouses là gì? Ưu nhược điểm của căn hộ Penthouse

Một số câu hỏi về đất thuộc diện quy hoạch 

Đất quy hoạch có sổ đỏ không?

Theo Luật đất đai Việt Nam, đất quy hoạch không được cấp sổ đỏ nếu chủ nhân sử dụng trong một thời gian ngắn. Tuy nhiên trong thực tế, nhiều trường hợp đất trong diện quy hoạch vẫn được cấp sổ đỏ. Bởi theo Luật Đất đai 2013, Điều 49 quy định rõ: Các trường hợp đất thuộc diện quy hoạch chưa có kế hoạch sử dụng hàng năm, người sử dụng có các quyền sau:

• Nhận giấy chứng nhận quyền sử dụng, tài sản gắn liền đất
• Đất chuyển đổi, cho thuê, chuyển nhượng
• Cho thuê lại, thế chấp, thừa kế, góp vốn quyền sử dụng đất

Xây nhà trên đất quy hoạch có phải chịu phạt không?

Theo Luật đất đai, quy hoạch đất sẽ bị treo trong vòng 3 năm nếu không nhận được công bố thực hiện kế hoạch hoặc thay đổi quy hoạch. Trong trường hợp này, người sử dụng đất vẫn có quyền sử dụng đất bình thường. Còn nếu người sử dụng đất muốn cải tạo, sửa chữa, cần nhận được sự cho phép của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Cơ quan thẩm quyền quyết định phê duyệt kế hoạch sử dụng đất

Căn cứ vào Điều 45, Luật đất đai 2013, các cơ quan chức năng có thẩm quyền quyết định, phê duyệt quy hoạch sử dụng đất bao gồm:

•  Quốc hội
•  Chính Phủ
•  Ủy ban nhân dân cấp Tỉnh

Hy vọng bài viết trên đã phần nào giải thích được Quy hoạch sử dụng đất là gì cho những người hiện có nhu cầu đầu tư, mua bán, giao dịch đất đai.

*Thông tin bài viết chỉ mang tính tổng hợp và tham khảo tại thời điểm chia sẻ, không phải ý kiến chuyên gia.

*Hình ảnh trong bài viết mang tính minh hoạ.

Nguồn: Tổng hợp.